Solat Kosong (1) – Tanyalah Ustaz 15.03.2013
Ustaz Rohidzir Rais
Bacaan ayat 142, surah An-Nisa’:
Allah menerangkan ciri-ciri solat orang munafiq iaitu:
- Malas untuk solat
- Solat untuk menunjuk-nunjuk kepada orang
Bila ditanya kenapa solat? Ada yang jawab kerana nak masuk
syurga, ada yang jawab kerana takut masuk neraka. Dua-duanya betul tetapi sebab
yang lebih utama ialah adalah kerana kita hamba kepada Allah. Kita takkan boleh
masuk syurga dengan ibadat yang kita lakukan melainkan, tetapi dengan Rahmat
Allah baru kita boleh masuk syurga.
Saya ada menulis 4 buah buku tentang solat dan buku ini
laris. Jadi, saya membuat kesimpulan bahawa masyarakat rajin mencari ilmu
berkaitan solat. Namun, solat bukanlah belajar dengan ilmu teori sahaja. Para
sahabat yang tinggal jauh daripada Madinah dahulukala akan tinggal beberapa
ketika di Madinah untuk belajar solat terus daripada Nabi SAW. Jika sahabat pun
belajar secara amali, takkan kita cukup belajar dengan buku sahaja. Takkan
cukup juga dengan belajar melalui ceramah sejam-dua. Paling ideal ialah jika
dapat belajar selama seminggu, 10 jam sehari.
Kita perlu sentiasa menambah ilmu tentang solat. Hanya ilmu
yang dapat membantu mengelak solat kita menjadi kosong di akhirat nanti.
Belajarlah daripada guru yang alim, bukan sekadar mengikut orang lain.
Senarai soalan dan
jawapan
S:Adakah jika seseorang berulang-alik ke
masjid dengan berpakaian jubah boleh menimbulkan riak?
J: Riak ialah apabila kita solat ketika ada orang lihat
sahaja. Apabila kita solat secara terang-terangan dan memakai pakaian sunnah,
itu tidaklah boleh dihukum sebagai riak kerana syiar Islam perlu ditegakkan.
S: Bagaimana bacaan Fatihah yang betul –
bolehkah disambung?
J: Bacaan Fatihah merupakan rukun dan wajib dibaca dengan
betul semampu mungkin. Jika ingin disambung bacaan, maka tidak boleh disambung mengikut hukum waqaf. Oleh itu, imam mestilah orang yang terbaik bacaan
Fatihahnya. Contonya, jika kita musafir dan berhenti solat di surau. Jika kita
menyertai solat jemaah yang tidak dikenali imamnya, dan kemudian didengari bahawa
bacaan imam tidak sebaik imam kita, maka wajib kita keluar daripada jemaah.
S: Bolehkah jemaah lain membaca Quran atau
zikir dengan kuat sedangkan ada jemaah masbuk yang masih meneruskan solat
mereka?
J: Zikir merupakan sunat, tetapi dengan kebijaksanaan ulama
kita dulu, mereha tahu bahawa ramai daripada kita yang memerlukan bimbingan
berzikir. Oleh sebab itulah, diajarkan kita berzikir beramai-ramai. Oleh itu,
dalam hal ini, imam perlu bijak. Jika didapati ramai lagi orang solat, lebih
baik diperlahankan zikir.
S: Setelah mencabut gigi, saya semakin
sukar membaca ayat dengan betul dalam solat?
J: Allah tidak memberatkan seseorang dengan sesuatu yang
diluar kemampuannya. Oleh itu, baca semampu mungkin dan jika ada orang lain
yang lebih baik bacaanya, maka tidak boleh menjadi imam.
S: Sahkan solat dengan memakai baju yang
ada gambar haiwan liar?
J: Mengikut hukum feqah, hukumnya sah selagi pakaian itu menutup
aurat. Tetapi jika pakaian itu ada gambar-gambar yang tidak senonoh, hukumnya
makruh. Sekiranya pakaian itu mengganggu orang lain, maka hukumnya boleh jadi
haram.
S: Bolehkah solat fardhu berimamkan orang
yang solat sunat?
J: Boleh, tiada masalah, kecuali jika solat sunat yang bentuknya berbeza seperti solat sunat jenazah, solat sunat istisqa’ dan sempamanya.
J: Boleh, tiada masalah, kecuali jika solat sunat yang bentuknya berbeza seperti solat sunat jenazah, solat sunat istisqa’ dan sempamanya.
S: Bolehkah berimamkan orang yang cacat dan
duduk di atas kerusi roda?
J: Orang yang cacat diberikan kelonggaran untuk solat
semampu mereka. Jika dia duduk, maka dia hanya boleh menjadi imam kepada orang
yang boleh solat dengan duduk juga (tidak boleh kepada makmum yang mampu
berdiri). Imam mestilah orang yang paling faqqih tentang ilmu solat.
S: Selepas takbiratul ihram, tangan
menghayun ke bawah dulu baru keatas pusat? Batal tak solat?
J: Jika diperhatikan dalam masjid, ada berbagai bentuk orang
mengangkat takbir. Sebaik-baiknya, setelah angkat takbir, terus letak tangan di
dada. Tak perlu digoyang-goyangkan tangan. Jika digoyang juga, solat masih sah. Solat akan terbatal jika bergerak 3 kali berturut-turut.
S: Sahkan solat jika imam lupa bacaan surah
dalam solat, dan lompat kepada ayat lain. Kemudian, imam sujud sahwi.
J: Solat sah kerana bacaan selepas Fatihah itu hukumnya
sunat. Makmum dibelakang wajib membantu mengingatkan kepada imam jika tahu. Tak
perlu buat sujud sahwi. Sujud sahwi hanya dilakukan jika tertinggal sunat ab’ad
seperti bacaan tahiyat awal atau doa Qunut. Solat imam tidak sah, dan makmum
patutnya mufarakah. Jika makmum ikut sujud sahwi juga, maka solat semuanya
tidak sah juga. Ini menunjukkan betapa pentingnya menuntut ilmu sebelum menjadi
imam.
S: Saya selalu ternampak orang ambil wudhuk
tak sempurna, tomakninah tka sempurna, jadi sahkah solat mereka? Salahkan saya
kerana tidak menegur?
J: Ada syarat sah solat yang berlaku di luar solat iaitu
wudhuk. Antara kecuaian solat ialah basuk muka tak sempurna, basuh tangan tak
sampai ke siku. Walaupau dibenarkan kita mengalirkan air sahaja, tetapi
disunatkan untuk kita menggosok-gosok keran itu pernah dilakukan Nabi SAW.
Tokmaninah ialah berhenti sebentar, minima sempat menyebut
‘Subhanallah’. Dalam mazhab Syafie, rukun dan tokmaninah dikira sebagai satu
rukun. Tetapi dalam mazhab